مطالعات مكانيك خاك، مكانيك سنگ و كاربرد آنها در طراحي و اجراي پي ساختمانها، بزرگراهها، دكلهاي مخابراتي، سدها و ارزيابي پايداري شيبها به طور روز افزون در طي چهار دهه گذشته گسترش يافته است. بخش ژئوتكنيك در راستاي نيازهاي علمي و فني كشور از سال 1373 با داشتن تسهيلات آزمايشگاه ديناميك و مكانيك خاك فعاليتهاي خود را آغاز نمود. شناسایی خطرات ناشی از پدیده‌های ژئوتكنيك لرزه‌اي و ساختگاه ايمن براي سازه ها از اهداف بخش ژئوتكنيك می‌باشد. از دیگر اهداف می‌توان به تهيه دستورالعمل و پيش نويس آيين نامه ها در خصوص مهندسي ژئوتكنيك، مطالعه و بررسي روشهاي بهسازي مرتبط با مسائل مهندسي ژئوتكنيك و گردآوری اطلاعات موجود در قالب بانک اطلاعات ژئوتکنیک، اشاره نمود.

اين بخش با همكاري پرسنل مجرب و همياري مشاوران از اعضاي هيئت علمي دانشگاهها در زمینه طرح‌های تحقیقاتی زیر فعالیت می‌نماید:
1- بررسي و مطالعات رفتار استاتيكي مصالح خاکی، سنگریزه‌ای و سنگی و پی
2- بررسي و مطالعه رفتار ديناميكي مصالح خاکی، سنگریزه‌ای و سنگی و پی
3- تهيه و تدوين آئين نامه ها و استانداردهاي مربوط به مهندسي ژئوتكنيك
4- روشهاي بهسازي در مهندسي ژئوتكنيك
5- ژئوتكنيك لرزه اي
6- مطالعات عددي در مهندسي ژئوتكنيك
7- طراحي و ساخت تجهيزات آزمايشگاهي مرتبط
8- ژئوتكنيك در مهندسي آب و دريا
9- مطالعات ژئوتکنیک زیست محیطی

مطالعه و انجام پروژه‌های تحقیقاتی در زمینه‌های مختلف ژئوتکنیک، تهیه و تدوین آیین‌نامه‌ها و استانداردها و بانک‌های اطلاعاتی مرتبط با مهندسی ژئوتکنیک، تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی مخاطرات زمین لغزش و قنات، انجام مطالعات زمین‌شناسی و زمین‌شناسی مهندسی، شناسایی حریم گسلش به منظور ساخت و ساز، انجام مطالعات ریز پهنه‌بندی لرزه‌ای در مناطق شهری و انجام مطالعات بهسازی خاک از مهم‌ترین قابلیت‌ها و توانایی‌های بخش ژئوتکنیک به شمار می‌آیند.